Yazar: Ali Kemal Taşçı

Bağımsızlık mı Sömürgecilik mi? 9 Kasım Azerbaycan Cumhuriyyetinin bayrak günüdür. Azerbaycanın üç renkli bayrağı 9 Kasım 1918’te kabul edildi. Bu gün 2009 yılından itibaren kutlanmakta. Peki bu günün gerçek tarihini biliyormuyuz? Çoğu kişi Azerbaycanın 1918‐20 yılları arasında bağımsız olduğunu ve Kızıl Ordunun onun bağımsızlığına son verdiğini sanıyor. Gerçekte ise Azerbaycan Osmanlı ve İngiliz işgali altında idi. Azerbaycan emperyalizm tarafından sömürülmekteydi. Azeri halkı çok fakir durumda idi. 1918 yılında ingiliz general Thompson ve Britanya askerleri Azerbaycana geliyor. Emperyalist işgalciler Musavat hükümeti tarafından karşılanıyor. Karşılama töreninde İngiltere, ABD, Fransa, İtalya bayrakları ile beraber burjuva devleti olan Azerbaycanın da bayrağı dalgalanıyordu. General Thompson Osmanlı bayrağına benzeyen kırmızı ay yıldızlı bayrağın indirilmesini emrediyor. “Bağımsız” Azerbaycan Cumhuriyyetinin resmi bayrağı yoktu. İngilizler üç renkli Azerbaycan bayrağını tasarlıyor ve bu resmi bayrak olarak kabul ediliyor. Azerbaycanın o dönemde lideri olan Mehmet Emin Resulzadenin “Bir kere yükselen bayrak bir daha inmez.” diye bir sözü vardır. Ancak General Thompson bu bayrağı indirmiştir. Bu arada Mehmet Emin Resulzade İkinci Dünya Savaşı sırasında bağımsızlık için Azerbaycanlıların Almanyanın tarafında savaşması çağrısını yapmıştır. Fakat Hitler Azerbaycanın bağımsızlığını değil işgalini planlamaktaydı. Azerbaycan bayrağını Britanya işgali döneminde yanlızca parlementonun toplantısı zamanı yükseltmek mümkündü. General Thompson bayrağın yükseltilmeseni yasaklamıştı. Buna verilen cevap Azerbaycandakı Ermenilerin ve Rusların bayrağın yükseltilmesini istemediği ve Thompsonun onların isteği yüzünden bayrağın yükseltilmesini yasakladığıdır. Bu nasıl bağımsızlıktır? Azerbaycanın bağımsız olmadığıyla ilgili başka bir kanıt da var. İran padişahı başka bir ülkeye seyahet...